Mogelijk maar geen oplossing
Massatesten zijn wel mogelijk in het laboratorium van het Analytisch Diagnostisch Centrum (ADC) volgens Liane Virginia-Cova, directrice van het lab. “Er zijn drie grote apparaten waar 96 testen tegelijk in kunnen, hier zitten dan ook controles bij die in iedere run worden toegevoegd. Spoedtesten zijn niet mogelijk voor massatesten omdat deze machines maar 1 test tegelijk kunnen bekijken in tegenstelling tot de ongeveer 96 testen die de andere machines tegelijk kunnen bekijken. De uitslag van deze spoedtesten zijn er binnen een uur. Ook zouden we alleen maar massatesten kunnen doen wanneer er één lijn is getrokken tussen de verschillende laboratoria. Op dit moment is er concurrentie door de verschillende prijzen. Internationaal is er wel per land één lijn getrokken tussen de laboratoria. De structuur is dus erg belangrijk als het om massatesten gaat en samenwerking is dan veel beter mogelijk. Bij structuur gaat het bijvoorbeeld over het type testen, want in de PCR-testen die worden besteld zitten verschillen”, legt de directrice uit. Cuppen van U-diagnostics zegt dat massatesten zeker mogelijk is. “Het is een kwestie van organiseren en structureel gedisciplineerd opvolgen. Wanneer we het virus middels laboratoriumanalyse met de PCR-test in een zo vroeg mogelijk stadium, nog tijdens de incubatietijd, te pakken kunnen krijgen en daarmee snel kunnen isoleren zal de verspreiding van het virus aanzienlijk afnemen”, zegt de CEO van U-diagnostics die aan Curaçao heeft voorgesteld om iedereen in een week te testen om een ‘zogenaamde 0-positie te creëren van waaruit verdere monitoring méér precies plaats kan vinden en de twijfel over de juistheid van de rapportages weggenomen kan worden’. Arts-epidemioloog Gerstenbluth spreekt hem tegen en stelt dat massatesten geen oplossing is. “We hebben simpelweg niets aan het massaal testen op corona. Een test kost 200 gulden per stuk en dan kan iemand ook nog eens vandaag negatief maar morgen ineens positief worden getest. Enorm veel geld voor niets”, legt Gerstenbluth uit. Waar hij aan toevoegt dat een bedrijf zoals U-diagnostics gewoon een commercieel bedrijf is dat geld wil verdienen. Wanneer dokter Michiel van der Huls van het CMC snel uitrekent hoeveel het massaal testen zou gaan kosten komt hij op zeker 20 miljoen gulden. Hij telt hierbij iedereen mee behalve de kinderen en verdubbelt het eerste bedrag omdat er bij massatesten zeker twee keer getest moet worden. “Dan gaat het natuurlijk om de reden van de massatesten want als dit alleen gebruikt zou worden om de quarantainetijd of opname in het ziekenhuis te verminderen dan is het al dit geld wel waard”, legt de dokter van het CMC uit
Op kleinere schaal
Verpleegkundige Sterre Noordhoek die samen met dokter Michiel van der Huls zorgmedewerkers veilig laat werken in het Curaçao Medical Center (CMC) denkt dat massatesten zinvol zouden kunnen zijn op kleinere schaal. “We zouden bijvoorbeeld het hele ziekenhuis kunnen testen. Dit zou zinvol zijn bij een derde piek door de mutaties op het virus. Of massatesten in het ziekenhuis ingevoerd zouden kunnen worden moet op het moment dat de mutaties het eiland bereiken bekeken en besproken worden. Misschien zijn er dan wel goedkopere en makkelijkere testen”, zegt de verpleegster. “We moeten ons voorbereiden op de mutaties maar op dit moment heeft het geen prioriteit om iedereen te testen in het ziekenhuis omdat de besmettingen dalen”, zegt Van der Huls. ,,In totaal zijn er 130 van de 1.500 medewerkers besmet geweest, maar we hebben het op dit moment onder controle. Onder deze medewerkers is ook ondersteuning uit het buitenland meegerekend en is dus het totale bestand”, zegt Van der Huls
Reizigers nemen het virus mee
“Massatesten onder de hele bevolking zouden er ook voor zorgen dat het land op slot moet omdat er onder reizigers ook al besmettingen zijn geweest. Deze mensen waren eerst negatief maar na vier dagen op het eiland bleken ze toch positief, wat een erg hoog risico zou zijn mocht je massatesten invoeren. Ookal zou iedereen getest zijn, kunnen er toch weer makkelijk besmettingen plaatsvinden wanneer de grenzen openblijven”, zo blijf je bezig met testen zegt Noordhoek. Cuppen denkt dat bij reizen naar werelddelen waar andere virussen heersen dan in het land van herkomst, testen een gebruikelijk onderdeel moet worden van het reispakket. “In China zie je dit al toegepast worden. Net zoals je alleen met het vaccinatie-paspoort bepaalde landen binnen mag”, vertelt de Nederlandse Cuppen. Inwoners van Israël beginnen bijvoorbeeld al met een ‘groene pas’ voor mensen die twee keer zijn gevaccineerd tegen Covid-19. Ze hoeven dan na een reis in het buitenland bij terugkomst niet in quarantaine. Cuppen vindt het onbegrijpelijk dat het Nederlandse Ministerie van Buitenlandse zaken de test-verplichting vanuit Curaçao naar Nederland op heeft geschort omdat het eiland minder positieven zou meten. “Dat is volstrekte onzin.” Dokter Cuppen legt uit: “Men is de asymptomatische testen van mensen die geen klachten hebben omdat ze gaan reizen bij de testen gaan tellen van mensen die wel symptomen hebben. De mensen met symptomen hebben een grote kans het virus te hebben. Door deze testen samen te tellen zijn de de uitslagen van mensen die wel klachten hebben veel minder van invloed zijn op het positieve percentage én vanaf het moment dat er onder terugreizigers getest werd zijn diverse mensen dus toch positief getest. Die mensen hebben het dan waarschijnlijk op Curaçao opgelopen en brengen wellicht een voor Nederland minder verteerbare ‘Zuid-Amerikaanse’ mutatie van het virus mee”, zegt Cuppen.
Huidige testbeleid
Over het huidige testbeleid is ook niet iedereen erg tevreden zoals in een enquête met 126 respondenten te zien is. 48,80% is tevreden met het huidige testbeleid. De reacties van de overige mensen zijn bijvoorbeeld dat ‘een besmet persoon niet opnieuw getest wordt na de quarantaine en het daardoor niet zeker is of de besmetting wel weg is’. Een ander reageert ‘er moet meer getest worden ook wanneer je geen klachten hebt, maar wel voor redelijke prijzen’. De meeste inwoners van Curaçao benoemen dat er vooral sneller een uitslag moet komen. Manon Mulderij die zelf corona heeft gekregen kan hier een voorbeeld van geven. “Niet alleen duurde het heel lang om iemand aan de telefoon te krijgen om een test te doen maar ik werd ook nog eens niet teruggebeld terwijl ik positief was. Ik liep hierdoor al 4 dagen met de ziekte in mij rond zonder het te weten”, vertelt de coronapatiënt. Ook wisten haar huisgenoten en Mulderij zelf niet eens wanneer ze nu precies uit quarantaine moesten. ,,Hiervoor hebben we gebeld en we hoorden 2 verschillende antwoorden. We hebben gedaan wat ons het beste leek”, vertelt ze samen met haar huisgenoot die haar aanvult. 64 mensen die de enquête invulden hebben ook echt een coronatest gedaan. Meerdere reacties over de test zelf zijn dat hij ‘erg pijnlijk’ is. Volgens verpleegkundige Noordhoek van het CMC zijn er mensen die daarom de test weigeren of zelfs zeggen dat ze niet ziek zijn, terwijl ze wel degelijk symptomen hebben. “Het huidige testbeleid schiet tekort. Beleid is ‘testen bij klachten’ waarbij de triage (beoordeling van ziekte bij de patiënt in het midden van een epidemie) door huisartsen nogal strikt dient te worden toegepast. De drempel om symptomische testen uit te laten voeren is daardoor hoog. Een huisarts laat niet zomaar iemand naar de GGD gaan als de klachten niet echt corona gerelateerd zijn en dat zal tot gevolg hebben dat tal van mensen met corona-gerelateerde klachten niet als zodanig herkend en erkend worden en daardoor niet getest worden”, zegt Maarten Cuppen, CEO van U-diagnostics/huisartsenlab. ”Hierdoor is er een onjuist beeld van de werkelijke besmettingsgraad en zijn er te veel mensen die vrij bewegen maar toch besmet zijn”, voegt Cuppen hieraan toe. De voorzitter van de huisartsenvereniging, dokter Walid Elhage is wel blij met het huidige testbeleid. “In het begin was het virus en de aanpak erg onbekend bij alle huisartsen, maar nu worden we steeds sneller en werkt het beleid goed omdat het duidelijker wordt hoe we ermee om moeten gaan. We zijn goed bereikbaar en bellen mensen snel terug. We hebben al een hele hoop verbeterd en geleerd door het virus en natuurlijk moeten we ook nog een heleboel leren. De meeste huisartsen werken bijvoorbeeld al met WhatsApp maar soms, wanneer een patiënt belt, krijgen ze te horen dat de lijn bezet is, dit zou nog veel beter kunnen”, vertelt voorzitter Elhage.